Joriy yilning 12-13 avgust kunlari "Yoshlar 2020: Global hamjihatlik, barqaror rivojlanish va inson huquqlari" mavzusida Inson huquqlari bo'yicha Samarqand onlayn forumi bo'lib o'tdi. Yirik xalqaro anjuman mintaqa yoshlariga o'z tajribalari bilan o'rtoqlashish va davlatlar vakillarining ular fikrlarini tinglashlariga imkoniyat yaratdi, xalqaro miqyosda yoshlar tashabbus va intilishlarini ro'yobga chiqarish, ular manfaatini himoya qilishining umume'tirof etilgan mexanizmlarini muhokama qilish imkonini berdi.

O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligida tashkil etilgan matbuot anjumanida inson huquqlari bo'yicha Samarqand onlayn forumi ahamiyati va ko'lami yana bir bor qayd etildi, uning natijalari haqida ma'lumot berildi.

Tadbirda Inson huquqlari bo'yicha O'zbekiston Respublikasi Milliy markazi rahbari Akmal Saidov, tashqi ishlar vazirining birinchi o'rinbosari Farhod Arziev, BMTning O'zbekistondagi doimiy muvofiqlashtiruvchisi vazifasini bajaruvchi, BMTning Giyohvand moddalar va jinoyatchilik bo'yicha boshqarmasi mintaqaviy vakili Ashita Mittal, YEXHTning O'zbekistondagi loyihalari muvofiqlashtiruvchisi, elchi Jon MakGregor, milliy va xalqaro ommaviy axborot vositalari vakillari ishtirok etdi.

Anjumanda ta'kidlanganidek, tadbir yoshlar huquqlarini himoya qilish hamda targ'ib qilishning xalqaro va mintaqaviy mexanizmlarini takomillashtirishning dolzarb masalalarini muhokama qilish imkonini berdi. O'zbekiston Respublikasi Prezidenti tashabbusi bilan tashkil etilgan Samarqand forumi BMT tomonidan 20 yil oldin e'lon qilingan Xalqaro yoshlar kunida hamda BMT Bosh kotibi Antoniu Guterrish  chaqirig'iga javoban, «BMT 75 yoshda: kelajakka nigoh» tashabbusi doirasida o'tkazildi.

Forum pandemiya tufayli ilk bor yoshlarga mos axborot texnologiyalarini qo'llagan holda, onlayn shaklida o'tkazildi.

Anjumanda A.Saidov so'zga chiqib, forumda BMT va uning dunyodagi tuzilmalari hamda boshqa xalqaro tashkilotlardan oliy darajadagi vakillar ishtirok etgani uning shaklan va mazmunan o'ziga xos  xususiyatiga ega ekanini anglatishini qayd etdi.

Samarqand forumi 2 kun davomida 4 ta yalpi sessiyada o'z ishini davom ettirdi. Ochilish marosimida 15 dan ortiq xalqaro universal va mintaqaviy tashkilotlari rahbarlari, 10 ta asosiy ma'ruza va 32 ta qo'shimcha ma'ruza, jumladan, 9ta yoshlar vakillari fikrlari eshitilgani ta'kidlandi.

“Inson huquqlari bo'yicha Samarqand forumida dunyoning 700 dan ortiq hududidan bog'langan 1000 dan ortiq ishtirokchilar qatnashdi. Forum ishida 15 ta xalqaro, 10 ta mintaqaviy, 10 ta xalqaro nohukumat tashkilotlari, 20 dan ortiq xorijiy davlatlarning inson huquqlari bo'yicha milliy institutlari, 10 dan ortiq mamlakat parlamentlari va yoshlar ishlari bo'yicha davlat organlari ishtirok etdi. 10 dan ortiq mamlakatlarning ta'lim va tadqiqot institutlari, 15 dan ziyod mamlakat yoshlar tashkilotlari va fuqarolik jamiyati institutlari, O'zbekistonda akkreditatsiyadan o'tgan 20 dan ortiq diplomatik missiyalar vakillari ham qatnashdi”, dedi A.Saidov.

Qayd etish joiz, forum 238 dan ortiq mahalliy va 63 ta xorijiy ommaviy axborot vositalarida, shuningdek, internet va ijtimoiy tarmoqlarda mingdan ziyod yoritildi.

Prezidentimiz tashabbusi bilan ishlab chiqilgan Yoshlar huquqlari to'g'risidagi xalqaro konventsiya loyihasining muhokama qilinishi tadbirning muhim jihatlaridan biridir. Matbuot anjumanida ushbu hujjat loyihasi muhokamalari haqida ham ma'lumot taqdim etildi.

“Xalqaro tadbir doirasida yana bir tashabbus – BMTning Yoshlar huquqlari to'g'risidagi konventsiyasi loyihasining navbatdagi muhokamasi ham bo'lib o'tdi. Mamnuniyat bilan qayd etish joiz, konventsiya loyihasi bo'yicha 156 ta aniq takliflar tushdi”, dedi A.Saidov.

Forum arafasida “U–Report” loyihasi doirasida yoshlar o'rtasida “Xalqaro yoshlar huquqlari to'g'risidagi konventsiya qanday bo'lishi kerak” nomli so'rov o'tkazilgan edi. So'rov natijalariga ko'ra, O'zbekiston bo'yicha 11 ming respondent unda qatnashgan, shundan 37 foizini xotin-qizlar tashkil qiladi. Qatnashchilarning 81 foizi Yoshlar huquqlari to'g'risidagi xalqaro konventsiyani qabul qilish zarurligini bildirishgan.

Tadbirda O'zbekiston Respublikasi tashqi ishlar vazirining birinchi o'rinbosari F.Arziev inson huquqlari bo'yicha Samarqand forumi xalqaro miqyosda katta qiziqish va e'tiborga sabab bo'lganini alohida ta'kidlab o'tdi.

“Etakchi siyosiy arboblar va ekspertlar, jumladan, Yevro Parlamentining Markaziy Osiyo va Mo'g'uliston bo'yicha delegatsiyasi vitse-raisi Andris Ameriks, Venetsiya komissiyasi raisi Janni Bukikkio, Buyuk Britaniya Parlamenti Lordlar palatasi a'zosi Jon Veyverli, Osiyo Parlament Assambleyasi kotibi Muhammad Riza Majidiy, rossiyalik siyosatchi, davlat arbobi va inson huquqlari himoyachisi, «Iqtisodiyot oliy maktabi» professori Mixail Fedotov va boshqalar Samarqand forumi yuqori darajada tashkil etilganini ta'kidlab o'tishdi”, dedi tashqi ishlar vazirining birinchi o'rinbosari.

E'tirof etilganidek, forum bo'yicha xalqaro ekspertlar fikrlari ijobiy va tadbir yuqori darajada tashkil etilgan.

Shuningdek, BMTning O'zbekistondagi doimiy muvofiqlashtiruvchisi vazifasini bajaruvchi, BMTning Giyohvand moddalar va jinoyatchilik bo'yicha boshqarmasi mintaqaviy vakili Ashita Mittal hamda YEXHTning O'zbekistondagi loyihalari muvofiqlashtiruvchisi, elchi Jon MakGregor o'z chiqishlarida forum O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoev tashabbusi bilan o'z vaqtida o'tkazilganini qayd etdi. Unda ilgari surilgan taklif va ko'rib chiqilgan masalalar xalqaro tuzilmalar maqsad hamda vazifalariga to'liq mos kelishini ta'kidlashdi. So'nggi yillarda mamlakatimizda amalga oshirilayotgan islohotlar xalqaro doirada e'tirof etilayotganini mamnuniyat bilan aytib o'tishdi.

“Yoshlar ishlari agentligi va Oliy Majlis palatalari huzurida Yoshlar parlamenti, Yoshlar masalalari bo'yicha idoralararo kengashning tashkil etilishi tahsinga loyiq”, dedi A.Mittal. “Biz O'zbekistonning yoshlar huquqlari borasidagi milliy va xalqaro tashabbuslarini qo'llab-quvvatlashda davom etamiz”.

O'z navbatida, elchi Jon MakGregor O'zbekistondagi faoliyati davomida bu yerda amalga oshirilgan islohot va o'zgarishlar tashkilot vazifa va majburiyatlariga mos kelishini, bu borada tashkilotga a'zo hech bir davlatda O'zbekistondagidek keng ko'lamli yangilanishlar kuzatilmaganini bildirdi.

Anjumanda ma'lum qilinishicha, forum ishida yoshlar tomonidan uch muhim masalada – yoshlar ta'lim huquqlari va ular tengligini ta'minlash, pandemiyaning yoshlar ishsizligiga ta'sirini yumshatish kabi dolzarb muhokamalar olib borildi.

Tadbir so'ngida jurnalistlarni qiziqtirgan savollarga mutaxassislar tomonidan javob qaytarildi.

 

Ulug'bek Shonazarov,
Suratlar muallifi Anvar Ilyosov
“Dunyo” AA

Joriy yilning 12-13 avgust kunlari "Yoshlar 2020: Global hamjihatlik, barqaror rivojlanish va inson huquqlari" mavzusida Inson huquqlari bo'yicha Samarqand onlayn forumi bo'lib o'tdi. Yirik xalqaro anjuman mintaqa yoshlariga o'z tajribalari bilan o'rtoqlashish va davlatlar vakillarining ular fikrlarini tinglashlariga imkoniyat yaratdi, xalqaro miqyosda yoshlar tashabbus va intilishlarini ro'yobga chiqarish, ular manfaatini himoya qilishining umume'tirof etilgan mexanizmlarini muhokama qilish imkonini berdi.