Joriy yilning 5-6 dekabr kunlari Samarqand shahrida “Inson huquqlari sohasida ta’lim” mavzusida global forum bo‘lib o‘tadi. Shu munosabat bilan “Demokratlashtirish va inson huquqlari” jurnalining maxsus soni nashr etildi.

Jurnalning dastlabki sahifalaridan O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati Raisi Tanzila Norboevaning “Inson, uning erkinligi, qadr-qimmati, daxlsiz huquq va manfaatlari” nomli maqolasi o‘rin olgan.

Maqolada mamlakatimizda amalga oshirilayotgan konstitutsiyaviy islohotlarning zarurati va mohiyati, bundan ko‘zlangan eng ustuvor maqsad inson huquqlari va xalq manfaatlari ta’minlanishining huquqiy asoslarini yanada mustahkamlash ekani, Asosiy qonunimizga kiritilishi taklif etilayotgan o‘zgartirish va qo‘shimchalarning mazmuni va ahamiyati to‘g‘risida dolzarb fikr-mulohazalar bildirilgan. Yangilangan Konstitutsiyamiz nafaqat bugungi zamon talablariga javob berishi, balki mamlakatimizning kelajakdagi taraqqiyotini ta’minlashi, avlodlarimizning farovon hayotiga xizmat qilishi hamda mamlakatimizning suveren davlat sifatida dunyo xaritasida mudom aks etib turishini kafolatlashi zarurligi ta’kidlangan.

Yurtimizda amalga oshirilayotgan muhim siyosiy-huquqiy jarayon – konstitutsiyaviy islohotlar mavzusi “Takomillashtirilayotgan Konstitutsiyamizdan  mazmun-mohiyatini “Inson qadri uchun” g‘oyasi tashkil qiluvchi yangi prinsiplar o‘rin oladi” nomli maqolada ham davom ettirilgan. Maqola muallifi – O‘zLiDeP Siyosiy Kengashi Ijroiya qo‘mitasi raisi, Oliy Majlis Qonunchilik palatasi Spikerining o‘rinbosari Aktam Xaitov Asosiy qonunimizni isloh etish jarayoni keng xalq muhokamalari asosida, inson qadri va farovonligini ko‘zlagan holda amalga oshirilayotganini ta’kidlar ekan, ushbu jarayonda O‘zbekiston Liberal-demokratik partiyasi ham faol ishtirok etayotganiga to‘xtalgan.

O‘zLiDeP Siyosiy Kengashi Ijroiya qo‘mitasida davlatimiz rahbarining “Yangi O‘zbekiston taraqqiyot strategiyasi” kitobida konstitutsiyaviy islohotlar bo‘yicha belgilab berilgan 9 ta yo‘nalish bo‘yicha Asosiy qonunimizni takomillashtirishga oid takliflarni tayyorlash va Konstitutsiyaviy komissiyaga taqdim etish bilan shug‘ullanuvchi ishchi guruhlar tashkil etilgan. Konstitutsiyaviy islohotlarni keng targ‘ib qilish maqsadida har bir hududda kamida 5 nafar a’zodan iborat targ‘ibot guruhlari shakllantirilgan. Natijada aholidan to‘plangan va saralangan 2 ming 719 ta taklif partiya tomonidan Konstitutsiyaviy komissiyaga yuborilgan.

Shuningdek, jurnalning rus tilidagi sahifalaridan o‘rin olgan xalqaro ekspert Dmitriy Verxoturovning “Uzbekistan na puti obnovleniya i progressa” (“O‘zbekiston yangilanish va rivojlanish yo‘lida”) nomli maqolasida mamlakatimizda amalga oshirilayotgan konstitutsiyaviy islohotlar to‘g‘risida muhim va dolzarb fikrlar bildirilgan.

Jurnalning ushbu maxsus sonida “Inson huquqlari sohasida ta’lim” global forumiga bag‘ishlangan ko‘plab ilmiy-ommabop maqolalar, intervyu va xabarlarga keng o‘rin ajratildi. Ayniqsa, qadrli jurnalxonlarimizga Inson huquqlari bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Milliy markazi direktori, akademik Akmal Saidovning “Inson huquqlarini bilish va ta’minlash” nomli o‘zbek, ingliz va rus tillaridagi intervyusini mutolaa qilishni tavsiya etamiz.

Intervyuda Samarqandda o‘tkaziladigan inson huquqlari sohasida ta’lim bo‘yicha global forumning maqsadi, ahamiyati va undan kutilayotgan natijalar haqida batafsil ma’lumot berilgan. Inson huquqlari bo‘yicha ta’limning mazmun-mohiyati va rivojlanish tendensiyalari sharhlangan, davlatimiz tomonidan ushbu yo‘nalishga katta e’tibor qaratilayotgani hamda bu borada xalqaro hamkorlikka ustuvor ahamiyat berilayotgani to‘g‘risida asosli fikr-mulohazalar bildirilgan.

Inson huquqlari bo‘yicha ta’lim mavzusi Toshkent davlat yuridik universiteti prorektori, yuridik fanlar nomzodi, dotsent Dilshodjon Umarovning “Obrazovanie v oblasti prav cheloveka: mejdunarodnыy opыt i natsionalnaya praktika” (“Inson huquqlari sohasida ta’lim: xalqaro tajriba va milliy amaliyot”), Inson huquqlari bo‘yicha milliy markazning Inson huquqlari sohasida ta’lim va ma’rifat bo‘limi boshlig‘i Farhod Hayitboevning “Povыshenie pravovoy gramotnosti –  prioritetnaya zadacha” (“Huquqiy savodxonlikni oshirish – ustuvor vazifa”), Ichki ishlar vazirligi Akademiyasi professori, falsafa fanlari doktori, polkovnik Karine Javakovaning “Vseobщaya deklaratsiya prav cheloveka i yee rol  v razvitii prav cheloveka v Uzbekistane” (“Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi va uning O‘zbekistonda inson huquqlari rivojidagi roli”), Toshkent davlat yuridik universitetining xalqaro huquq va inson huquqlari kafedrasi mudiri, yuridik fanlar bo‘yicha falsafa doktori, dotsent Nozimaxon G‘afurovaning “Inson huquqlari sohasidagi  ta’lim rivoji va istiqbollari”, Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti mustaqil tadqiqotchisi Shahlo Safarovaning “National system of implementation of human rights education in the Republic of Uzbekistan based on international standards” (“O‘zbekiston Respublikasida inson huquqlari bo‘yicha ta’limni xalqaro standartlar asosida joriy etishning milliy tizimi”) nomli maqolalarida ham yoritilgan.

Jurnal sahifalaridan o‘rin olgan S.Saidova, J.Bozorboevning o‘zbek tilidagi, T.Sultonov, A.Rajapov, B.Eshonqulov, T.Qurbonov, N.Nazarov, M.Shermamatova, Sh.G‘ofurovning ingliz tilidagi, D.Toshmuhamedova hamda V.Xan (hammualliflikda), A.Abashidze, A.Shayaxmetova, Yu.Lepeshkov, R.Mirzaev, D.Xayrullaeva, D.Komilovning rus tilidagi maqolalari ham dolzarb mavzularga bag‘ishlangani bilan ahamiyatli.

Jurnal mutolaasi davomida “Dynamics of Contemporary Constitutionalism in Eurasia. Local Legacies and Global Trends” (“Evroosiyoda zamonaviy konstitutsionalizm dinamikasi. Mahalliy huquqiy tizimlar va global tendensiyalar”) kitobiga yuridik fanlar bo‘yicha falsafa doktori F.Hamdamova tomonidan yozilgan taqriz bilan ham tanishish imkoniga ega bo‘lasiz.

Azizbek RAMAZONOV,

“Demokratlashtirish va inson huquqlari” jurnali

bosh muharririning o‘rinbosari