– Inson huquqlari sohasidagi ta’lim insoniyat oldidagi qiyinchiliklarni yengishga ko‘makashadi, – dedi BMTning Inson huquqlari bo‘yicha Oliy komissari Folker Tyurk Samarqand Global forumida. – Ayniqsa, yoshlarga bu sohada berilgan puxta ta’lim ularning fuqarolik faolligini oshiradi.

Ishonchimiz komilki, navqiron avlod vakillari shu negizda hayotda ko‘p yangiliklarni kashf etadi. Ular o‘z iqtidorining yangi qirralarini ochadi, do‘stlar orttiradi va o‘zlarining jamiyat hayotiga qanchalik daxldor insonlar ekanini chuqur his etadi.

Ishonchimiz komilki, maktab davri va ma’rifat maskanida olingan ta’lim yoshlarning gullab-yashnashi va gurkirab voyaga yetishlari uchun hayotbaxsh poydevor bo‘ladi. Yana shunga ham ishonamizki, bunday yoshlar o‘zlarining izlaridan kelayotgan avlodlar ham barchasi maktabga borishi, ta’lim olishi mumkin bo‘ladigan, hozircha bizning orzu va maqsad-muddaomiz bo‘lib turgan ma’rifati dunyoni yaratadilar.

Ta’lim yoshlar uchun qulay va zarur bir vosita bo‘lib, ular shu vosita bilan jamiyat hayotini yaxshilashga munosib hissa qo‘shadilar. Shuning uchun biz ham yoshlar o‘z huquqlari va o‘zgalarning huquqlari – barchamizning huquqlarimizni qat’iy himoya qilishga qodir avlod bo‘lib kamol topishlari uchun ularga zarur darajada ta’lim berishimiz shart.

Inson huquqlari sohasidagi ta’lim butun umr davomida o‘qitilishi, muntazam malaka oshirib borilishi va o‘rganilgan bilimlar amalda qo‘llanishi talab etiladigan o‘ziga xos ta’lim sohasidir. Zero, ta’lim olish hech qachon yosh tanlamaydi.

Butun dunyoda insonlar nizo va zo‘ravonliklar, kamsitish va bo‘htonlar, haqorat va tuhmatlar, qashshoqlik va qimmatchilik kabi bir-biri bilan chambarchas bog‘lanib ketgan, eng muhimi, sayyoramizda yashaydigan har birimizga taalluqli bo‘lgan ko‘plab muammolarga duch kelishi ayon haqiqat. Inson huquqlari sohasidagi ta’lim ana shu muammolarni yengishga yordam beradi. Bu ta’lim sohasi oldimizda turgan dolzarb masalalarga yechim topishimiz uchun bizga zarur axborot, ko‘nikma va vositalarni taqdim etadi.

Bundan 10 yil muqaddam BMT Bosh Assambleyasi Inson huquqlari sohasida ta’lim va tarbiya deklaratsiyasini qabul qilar ekan, BMTga a’zo davlatlar inson huquqlari sohasidagi ta’lim xalqaro hamjamiyat bilan barcha davlatlar zimmasiga inson huquqlari sohasida yuklangan qo‘shimcha vazifa emas, balki bu sohadagi eng ustuvor masala ekanini alohida ta’kidlagani bejiz emas. Bizning Inson huquqlari bo‘yicha Oliy komissari ofisi mazkur Deklaratsiyaning bajarilishi uchun mas’ul hisoblanadi.

Biz inson huquqlari sohasida ta’lim va tarbiya bo‘yicha samarador har qanday tashabbusni qo‘llab-quvvatlaymiz. Butun dunyoda, shu jumladan, Markaziy Osiyoda milliy va mintaqaviy darajalarda inson huquqlari sohasida turli ta’lim treninglarini o‘tkazish muhim vazifalarimizdandir. Global ko‘lamda esa barcha mamlakatlar bu borada o‘zaro tajriba almashishi va ilg‘or bir-biridan ibratli amaliyotlarni o‘zlashtirishini ta’minlashga intilamiz.

Shu ma’noda, men O‘zbekiston hukumatining inson huquqlari sohasida ta’lim va tarbiya bo‘yicha zimmasiga olgan majburiyatlarini bajarish hamda bu borada boshqa mamlakatlar bilan yaqindan hamkorlikni rivojlantirishga qaratilgan samarali sa’y-harakatlarini yuqori baholayman. Mamlakatingizning inson huquqlari sohasida ta’limni rivojlantirish bo‘yicha yaqin istiqboldagi rejalari bilan tanishish menga mamnuniyat bag‘ishlaydi.

 

G‘ulom MIRZO yozib oldi

– Inson huquqlari sohasidagi ta’lim insoniyat oldidagi qiyinchiliklarni yengishga ko‘makashadi, – dedi BMTning Inson huquqlari bo‘yicha Oliy komissari Folker Tyurk Samarqand Global forumida. – Ayniqsa, yoshlarga bu sohada berilgan puxta ta’lim ularning fuqarolik faolligini oshiradi.

Ishonchimiz komilki, navqiron avlod vakillari shu negizda hayotda ko‘p yangiliklarni kashf etadi. Ular o‘z iqtidorining yangi qirralarini ochadi, do‘stlar orttiradi va o‘zlarining jamiyat hayotiga qanchalik daxldor insonlar ekanini chuqur his etadi.

Ishonchimiz komilki, maktab davri va ma’rifat maskanida olingan ta’lim yoshlarning gullab-yashnashi va gurkirab voyaga yetishlari uchun hayotbaxsh poydevor bo‘ladi. Yana shunga ham ishonamizki, bunday yoshlar o‘zlarining izlaridan kelayotgan avlodlar ham barchasi maktabga borishi, ta’lim olishi mumkin bo‘ladigan, hozircha bizning orzu va maqsad-muddaomiz bo‘lib turgan ma’rifati dunyoni yaratadilar.

Ta’lim yoshlar uchun qulay va zarur bir vosita bo‘lib, ular shu vosita bilan jamiyat hayotini yaxshilashga munosib hissa qo‘shadilar. Shuning uchun biz ham yoshlar o‘z huquqlari va o‘zgalarning huquqlari – barchamizning huquqlarimizni qat’iy himoya qilishga qodir avlod bo‘lib kamol topishlari uchun ularga zarur darajada ta’lim berishimiz shart.

Inson huquqlari sohasidagi ta’lim butun umr davomida o‘qitilishi, muntazam malaka oshirib borilishi va o‘rganilgan bilimlar amalda qo‘llanishi talab etiladigan o‘ziga xos ta’lim sohasidir. Zero, ta’lim olish hech qachon yosh tanlamaydi.

Butun dunyoda insonlar nizo va zo‘ravonliklar, kamsitish va bo‘htonlar, haqorat va tuhmatlar, qashshoqlik va qimmatchilik kabi bir-biri bilan chambarchas bog‘lanib ketgan, eng muhimi, sayyoramizda yashaydigan har birimizga taalluqli bo‘lgan ko‘plab muammolarga duch kelishi ayon haqiqat. Inson huquqlari sohasidagi ta’lim ana shu muammolarni yengishga yordam beradi. Bu ta’lim sohasi oldimizda turgan dolzarb masalalarga yechim topishimiz uchun bizga zarur axborot, ko‘nikma va vositalarni taqdim etadi.

Bundan 10 yil muqaddam BMT Bosh Assambleyasi Inson huquqlari sohasida ta’lim va tarbiya deklaratsiyasini qabul qilar ekan, BMTga a’zo davlatlar inson huquqlari sohasidagi ta’lim xalqaro hamjamiyat bilan barcha davlatlar zimmasiga inson huquqlari sohasida yuklangan qo‘shimcha vazifa emas, balki bu sohadagi eng ustuvor masala ekanini alohida ta’kidlagani bejiz emas. Bizning Inson huquqlari bo‘yicha Oliy komissari ofisi mazkur Deklaratsiyaning bajarilishi uchun mas’ul hisoblanadi.

Biz inson huquqlari sohasida ta’lim va tarbiya bo‘yicha samarador har qanday tashabbusni qo‘llab-quvvatlaymiz. Butun dunyoda, shu jumladan, Markaziy Osiyoda milliy va mintaqaviy darajalarda inson huquqlari sohasida turli ta’lim treninglarini o‘tkazish muhim vazifalarimizdandir. Global ko‘lamda esa barcha mamlakatlar bu borada o‘zaro tajriba almashishi va ilg‘or bir-biridan ibratli amaliyotlarni o‘zlashtirishini ta’minlashga intilamiz.

Shu ma’noda, men O‘zbekiston hukumatining inson huquqlari sohasida ta’lim va tarbiya bo‘yicha zimmasiga olgan majburiyatlarini bajarish hamda bu borada boshqa mamlakatlar bilan yaqindan hamkorlikni rivojlantirishga qaratilgan samarali sa’y-harakatlarini yuqori baholayman. Mamlakatingizning inson huquqlari sohasida ta’limni rivojlantirish bo‘yicha yaqin istiqboldagi rejalari bilan tanishish menga mamnuniyat bag‘ishlaydi.

 

G‘ulom MIRZO yozib oldi

“Dunyo” AA